آموزش تعویض فیلم فپ
تعویض فپ یکی از کارهاییست که شما بصورت دوره ای باید انجام دهید! فیلم فپ (FEP) دارای عمر مشخصی است که بر حسب تعداد لایه های چاپ شده بر روی آن محاسبه می شود. بعضی فپ ها بعد از هر 20 هزار لایه چاپ و بعضی بعد از 30 الی 35 هزار لایه چاپ کیفیت خود را از دست داده و باید تعویض شوند. درست مانند اهمیت تعویض به موقع روغن در اتومبیل ها!
فپ چیست؟
فیلم FEP در واقع یک لایه نازک عموما شفافی است که در پرینتر های سه بعدی از نوع رزینی مورد استفاده قرار میگیرد. این فیلم در زیر مخزن رزین دستگاه نصب می شود و سطح جدایشی بین رزین و منبع نور ایجاد می کند. فپ فیلم ها دارای دو ویژگی بارز هستند.
- چسبندگی کمی با رزین ها دارند و به نوعی آبگریز هستند.
- در اثر کشش تغییر سایز نمی دهند یا در اصطلاح کش آمدگی در آنها ایجاد نمی شود و مقاومت بسیار بالایی در مقابل کشش دارند.
به هیچ عنوان فریب شباهت این فیلم ها با طلق ها و پلاستیک های شفاف را نخورید! به هیچ عنوان نمی شود از آنها به جای فپ استفاده کرد!
چرا باید فیلم FEP را عوض کرد؟ بعد از 20 یا 30 هزار لایه چه اتفاقی می افتد؟
همانطور که پیش تر گفته شد، یکی از ویژگی های بارز فیلم فپ ها چسبندگی کم آنها با رزین است که باعث می شود لایه های خشک شده رزین با نیروی کمتری از فپ جدا شوند و تنش به مدل در حال چاپ وارد نشود. چسبیدن رزین به فپ و رها شدن از آن به مرور باعث فرسایش سطح نچسب فپ می شود و بعد از تعداد مشخصی چسبیدن و رها شدن رزین از آن، سطح نچسب آن از بین میرود. به همین دلیل باید فپ را به موقع تعویض کرد. اگر تعویض فپ به موقع انجام نشود، لایه ها سخت تر از فپ جدا شده و این باعث انتقال نیروی برشی بالایی به مدل در حال چاپ می شود. افزایش این نیرو باعث جدا شدن لایه ها از هم، ایجاد خط روی مدل، ترک خوردن مدل و مشکلات از این دست می شود.
چطور متوجه شویم که عمر فپ تمام شده است؟
بیشتر پرینتر های سه بعدی که از سال 2023 به بعد تولید شده اند دارای یک بخش به نام Status یا کلمه مشابهی برای دیدن وضعیت سلامت دستگاه هستند که در آن بخش تعداد لایه های چاپ شده توسط دستگاه را نمایش می دهند. البته این دستگاه ها بعد از رسیدن تعداد لایه ها به عدد مشخصی مثلا 20 یا 30 هزار لایه در ابتدای اقدام به پرینت جدید به شما هشدار می دهند که عمر فپ تمام شده است و باید آنرا تعویض کنید. همینطور بعد از تعویض آن، باید در بخش Status تعداد لایه های شمارش شده را ریست کنید تا هم پیغام هشدار دیگر نمایش داده نشود و هم مجدد دستگاه بتواند لایه های فپ جدید را از ابتدا شروع به شمارش کند.
چند نوع فیلم FEP وجود دارد؟ از کدام استفاده کنم؟
فیلم فپ ها در 3 نوع اصلی NFEP، FEP و ACF ساخته می شوند.
1 - FEP یا همان فیلم فپ ساده
این نوع فپ ها، اولین نوع فپ ها هستند که ضخامتی حدود 150 میکرون داشته و در دو نوع شفاف و مات قابل تهیه هستند. این فپ ها ضخامت و استحکام مناسبی دارند و ارزان ترین نوع فپ محسوب می شوند و برای اکثر پرینتر های با سرعت چاپ پایین و متداول مناسب هستند.
نوع مات این فپ ها باعث ایجاد یک افکت مات روی سطح مدل ها می شود که برای برخی مدل ها می تواند زیبایی بصری بیشتری ایجاد کند. به عنوان مثال برای تولید فیگور ها می تواند گزینه مناسبی باشد. اما برای مدل هایی شفاف مناسب نیست زیرا از شفافیت آن کم می کند.
نکته مهم : در نصب فپ های ساده از نوع مات باید توجه داشته باشید که سمت مات و زبر فپ باید در سمت بخش داخلی مخزن و در تماس با رزین قرار گیرد تا افکت مات را روی سطح مدل ایجاد کند.
2 - NFEP یا همان PFA
نوع NFEP یا همان PFA نوع بروز شده FEP های ساده هستند که برخی از ویژگی های آن نسبت به نسخه پیشین بهبود پیدا کرده است. این فپ ها چسبندگی کمتری با رزین نسبت به فپ های معمولی ایجاد میکنند و در نتیجه لایه ها راحت تر از آن جدا می شوند که این موضوع باعث افزایش کیفیت و سرعت چاپ می شود. دلیل افزایش سرعت چاپ این است که میتوان سرعت بالا آمدن صفحه ساخت و جدا کردن لایه ها از فپ را افزایش داد. همچنین این فپ ها نسبت به فپ های ساده طول عمر مفید بیشتری دارند و باید بعد از هر 35 هزار لایه چاپ آنها را تعویض کرد. ضخامت این فپ ها هم معمولا کمتر فپ های ساده و در حد 100 الی 150 میکرون است.
نکته مهم : در نصب این فپ فیلم ها مشابه فپ های ساده شفاف دو سمت فپ خاصیت آبگیز دارند و فرقی ندارد که کدام سمت آن داخل مخزن قرار گیرد.
3 - ACF یا همان Release Film
این فپ ها، نوع خاصی از فپ ها با ساختار متفاوت تر هستند. این مدل که به آن فپ کامپوزیتی هم گفته می شود عموما جنس نرم تری نسبت به سایر انواع فپ ها دارند و ضخامت آنها نیز بیشتر از سایر فپ هاست. فپ های ACF دارای یک سطح آبگریز و یک سطح کامپوزیتی برای کاهش سطح مقطع تماس فپ با LCD است تا در زمان جدا شدن لایه از فپ، فپ بتواند به راحتی رو به بالا خم شده و مقاومتی در برابر جهت حرکت صفحه ایجاد نکند و از رها شدن ناگهانی لایه از فپ جلوگیری شود. ( توضیح بیشتر : زمانی که لایه چاپ شده از فپ جدا می شود، فپ از وسط که دور ترین نقطه نسبت به رینگ نگهدارنده آن در کف مخزن است شروع به کش آمدن رو به بالا میکند. قبل از حرکت رو به بالا بینن فپ و ال سی دی هوا وجود ندارد یا هوای بسیار کمی وجود دارد و این دو روی هم قرار گرفته اند. با کشیده شدن فپ رو به بالا یک فضای اضافی بین فپ و ال سی دی ایجاد می شود که خلا ایجاد میکند و این خلا باعث می شود که هم فپ سخت تر رو به بالا کش بیاید و همینطور بعد از کش آمدن و جدا شدن لایه با شدت بیشتری به سمت ال سی دی برگشته و صدای ضربه ای به گوش برسد. فپ های کامپوزیتی با ایجاد راه های هوا در زیر فپ باعث می شوند که در زمان کش آمدن فپ رو به بالا، هوا بتواند وارد فضای به وجود آمده شود و میزان خلا کاهش پیدا کند. )
این فپ ها نیز با کاهش نیروی جدایش لایه با خود باعث می شوند تا بتوان سرعت بالا آمدن صفحه ساخت را افزایش داد و از این رو سرعت چاپ دستگاه افزایش یابد. همچنین این فپ ها دارای سطح آبگریز با کیفیت تری نسبت به فپ های معمولی هستند و عمر مفید استفاده از آنها نیز 35 هزار لایه است.
نکته مهم : در نصب فپ های ACF باید دقت داشته باشید که سمت زبر فپ باید بیرون از مخزن و در تماس با ال سی دی قرار گیرد و نباید سمت داخل مخزن و در تماس با رزین باشد زیرا که این سطح آبگریز نیست.
